How she enjoined the resistance ..

She was daughter of the big patriot general Sergios, Luminous brain and brave soul. She could speak fluently German , something infrequent in this period. Her determination, her forceful character, her bravery, her persuasiveness, her infrequent beauty, her build her aquiline look , her breezy tread , her disarming grin, her patriotism and the knowledge of the German language, were the reasons that made our secret services of England and Greece propose her, to accept the very difficult role of interpreter of Kraimpe and informant – agent of the English and Greek undercover services.

She was just 20 years then, and she preferred the national offer than the enjoyment of life and love, as the girls of the same age used to do.Not only she accepted the proposal,but she also considered that as a challenge and love for the homeland burgeoned in her and she admited to play the role she was asked .She knew very well that the mission that was assigned to her, was very difficult and that she was risking her life and despite that, she did not hesitate and entered the national resistance and the race. Despite of her unripe youth she proved exceptional for this period , her age and the difficult mission she was entrusted, maturity, gravity and utility.

Top actor that played excellently her role and accomplished to deceive the Germans for her intentions and her mission. With her infrequent qualifications and her deep faith to the homeland and the fair of the race, she offered value servises in the affair for the freedom of our homeland.

Kiveli, as interpreter of the German garrison of Heraklion, supplied the organisation of sabotage and information Heraklion – Lasithi and also the English Espionage, with precious information, copying or photographing confidentially documents from the office of the German garrison.

Πως εντάχθηκε στην αντίσταση ….

Ηταν κόρη του μεγάλου πατριώτη στρατηγού Σεργίου , Φωτεινό μυαλό και λιονταρίσια ψυχή. Γνώριζε άπταιστα τα γερμανικά, πράγμα σπάνιο για την εποχή. Η αποφασιστικότητα της, ο χαλύβδινος χαρακτήρας της, η γενναιότητα της, η πειστικότητα της, η· σπάνια ομορφιά της, η κορμοστασιά της,. το αετίσιο βλέμμα της, το αεράτο περπάτημα της. το αφοπλιστικό χαμόγελο της, ο πατριωτισμός της και η γνώση της γερμανικής γλώσσας, ήταν που έκαναν τις μυστικές μας υπηρεσίες Αγγλίας και Ελλάδος να της προτείνουν να δεχθεί τον πολύ δύσκολο ρόλο της διερμηνέως του Κράιμπε και του πληροφοριοδότη -πράκτορα των αγγλικών και ελληνικών μυστικών υπηρεσιών.

Ήταν μόλις 20 χρόνων τότε, και προτίμησε την εθνική προσφορά από την απόλαυση της ζωής και του έρωτα, όπως έκαναν συνομήλικες της.’Οχι μόνο δεν αρνήθηκε την πρόταση, αλλά αντίθετα τη θεώρησε σαν πρόκληση και φούντωσε μέσα της η αγάπη για την πατρίδα και συμφώνηοε να παίξει το ρόλο που της ζητήθηκε. Γνώριζε πολύ καλά πως η αποστολή που της ανετίθετο, ήταν πάρα πολύ δύσκολη και ότι έπαιζε κορώνα – γράμματα τη ζωή της και όμως δε δίστασε και μπήκε στην εθνική αντίσταση και στον αγώνα.Παρά τα άγουρα νιάτα της απέδειξε σπάνια για την εποχή, την ηλικία της και τη δύσκολη αποστολή που της ανατέθηκε, ωριμότητα, σοβαρότητα και χρησιμότητα.

Ηθοποιός πρώτος που έπαιξε άριστα το ρόλο της και κατάφερε να ξεγελάσει τους Γερμανούς για τις προθέσεις και την αποστολή της.Με τά σπάνια προσόντα της και τη βαθιά της πίστη στην πατρίδα και το δίκαιο του αγώνα, προσέφερε στην υπόθεση για την λευτεριά της πατρίδας μας, ανεκτίμητης αξίας υπηρεσίες.


Η Κυβέλη, ως διερμηνέας του γερμανού φρουράρχου Ηρακλείου, τροφοδοτούσε την οργάνωση δολιοφθοράς και πληροφοριών Ηρακλείου – Λασιθίου αλλά και την Αγγλική Κατασκοπεία , με πολύτιμες πληροφορίες, αντιγράφοντας ή φωτογραφίζοντας απόρρητα έγγραφα από το γραφείο του γερμανού φρουράρχου.

what they said for her ..

She fought bravely, in dangerous roles and we appreciate her for her precious help.  Patrick Leigh Fermor, the head of the English Resistance in Crete.

She was existed a hero of the Resistance at the battle against the conquerors, by the day, when the cast of the parachutists began, until the release. Another Mata Harry, of the B World War, which her homeland Holland, 80 years after her death recognized her offer and changed her house in Museum “.

ILIAS ATHANASAKIS  the head of the National Organisation of Information and Sabotage of prefecture, of Heraklion and Lasithi.

She accepted the very difficult role of informant – agent of the English and Greek secret services and it was proved that she was the form of resistance, model of a hero, she was said woman-lad, woman with important ideas who was valorised in the conscience of world. “ Alekos Daribianakis . Member of the Greek Parliament

“She lived in the source, in the heart of fire. She risked thin to thin her life, if her real role was perceptible from the Germans. She played that role marvellously also aristotechnicaly in the tender age of the girl of 20-22 years old “. 

Katerina Nikolidaki, journalist – historian, Museum of Cretan Ethnology

Τι είπαν για αυτήν ….

Πολέμησε γενναία, σε ρόλους επικίνδυνους και την ευγνωμονούμε για την πολύτιμη βοήθειά της.

Πάτρικ Λι Φέρμορ , επικεφαλής της Αγγλικής Αντιστασης στην Κρήτη

Yπήρξε μία ηρωίδα της Αντίστασης κατά τη μάχη εναντίον των κατακτητών, από την ημέρα που άρχισε η ρίψη των αλεξιπτωτιστών, ως την απελευθέρωση,μία άλλη Μάτα Χάρι, του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της οποίας Μάτα Χάρι η πατρίδα της Ολλανδία, 80 χρόνια μετά το θάνατο της αναγνώρισε την προσφορά της και μετέτρεψε το σπίτι της σε Μουσείο.”

Ηλιας Αθανασάκης υπαρχηγός της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών και Δολιοφθοράς νομού, Ηρακλείου και Λασιθίου

“Δέχθηκε τον πολύ δύσκολο ρόλο της πληροφοριοδότριας -πράκτορα των αγγλικών και ελληνικών μυστικών υπηρεσιών και αποδείχθηκε ότι ήταν η μορφή της αντίστασης, πρότυπο ηρωίδος γυναίκας, γυναίκα-παλικάρι τη λέγανε, γυναίκα με ιδανικά που καταξιώθηκε στη συνείδηση του κόσμου.”

Αλέκος Δαριβιανάκης Βουλευτής Νομού Ηρακλείου

“Eζησε στην πηγή, στην καρδιά της φωτιάς και διακινδύνευε λεπτό προς λεπτό τη ζωή της, αν γινόταν ο πραγματικός ρόλος της, αντιληπτός από τους Γερμανούς. Ρόλο που έπαιξε θαυμάσια και αριστοτεχνικά στην τρυφερή ηλικία της κοπελίτσας των20-22 χρόνων”

Κατερίνα Νικολιδάκη ,δημοσιογράφος – ιστορικός ,Μουσείο Κρητικής Εθνολογίας

Her achievements..

n the hero Kiveli is owed the information that they had finished the fuels of Rommel in the desert of  Egypt and also his supply had been delayed for a long .The information was developed suitably by English Intelligent service , and this was one of the reasons that Germans loose the battle in the desert of Egypt.  This meant also the end of expansive tendencies of Hitler.

Her information effectively contributed on the movements of German general Karl Kreipe, so that the plan of his kidnapping was successful. She  was assigned by the English propaganda to propagate in the German acquaintances the supposedly news, after the kidnapping of Kreipe.According to her saying, he was an English agent that defected and followed willingly the Greeks , something that disorientated them. They didn’t go through in reprisal immediately, so Heraklion  and Crete was saved. The non-fulfilment of reprisals was also the cause which gave the big later importance of kidnapping of Kreipe .

She accomodated the English major, Patrick Leigh Fermor in her fatherly house in the Knossos, when he had entered in the city of Heraklion, for the placement of mines in German boats which were located in the harbour. Also, captain Rentel, person in charge of resistance of prefecture Lasithi, where when he was located from the Germans she  led him from his den to the house of her aunt, where she was hidden and  herself.

It accomplished for some interval to inform the organization with signals and countersignals of the Germans, stealing from a non-commissioned officer of Navy.

She gave the information on the course of the German navy from 27 boats in the Liberian Sea that transported martial material and foods to the Germans of Africa and they did not reach their destination, because they were sunk by the English aviation.

She found out on time that Germans as they were preparing their leave from Crete, they had placed explosives at several points at  the port of Heraklion town  in order to blow it up. Guided by the map that she has intercepted from Germans ans she  handed to the rebellionists, the fighters managed to put the bombs out so that Heraklion port was not destroyed.

Kiveli helped many Germans who wanted to defect and in co-operation with the rebellionists she was transported to Africa from the south coasts of Crete.

She also managed to make the responsible of the electricity industry ,an Italian bishop, to leave his job and to guide him  ,with his official car to the central of the military governor ,Andreas Nathenas at the village Kanli Kastelli.

At some time she was prisoned and agonized .Although she was beated without mercy,she hung tough and didn’t               give away our soldier’s movements and positions.

When it became known that Germans were looking fo her ,she turned to the rebellious group of Vasilis Konios ,where she stayed until the German’s retreat from Heraklion .

Τα κατορθώματα της ..

Στην ηρωίδα Κυβέλη οφείλεται η πληροφορία ότι είχαν τελειώσει τα καύσιμα του Ρόμελ στην έρημο της Αιγύπτου και ότι είχε καθυστερήσει ο ανεφοδιασμός του. Η πληροφορία αξιοποιήθηκε δεόντωςαπό την αγγλική κατασκοπία και έτσι κερδίθηκε η μάχη της ερήμου από τους συμμάχους, που σήμανε και το τέλος των επεκτατικών τάσεων του Χίτλερ.

Συνέβαλε αποτελεσματικά με τις πληροφορίες της για τις κινήσεις του Κράιμπε, με αποτέλεσμα να επιτύχει το σχέδιο της απαγωγής του.Σ’ε κείνη ανατέθηκε από την αγγλική προπαγάνδα να διαδώσει στους γερμανικούς κύκλους τη δήθεν είδηση, μετά την απαγωγή του Κράιμπε. ότι ήταν άγγλος πράκτορας που αυτομόλησε τους οποίους ακολούθησε οικειοθελώς, κάτι το οποίο τους αποπροσανατόλισε και δεν προβήκανε σε αντίποινα άμεσα, και έτσι γλίτωσε το Ηράκλειο τα αντίποινα. Η μη εκτέλεση αντιποίνων ήταν και η αιτία η οποία έδωσε τη μεγάλη μετέπειτα σπουδαιότητα της απαγωγής.

Φιλοξένησε τον άγγλο ταγματάρχη, Πάτρικ Λι Φέρμορ στο πατρικό της σπίτι στην Κνωσό, όταν εκείνος είχε μπει στην πόλη του Ηρακλείου, για την τοποθέτηση ναρκών σε πλοία τα οποία βρίσκονταν στο λιμάνι. Επίσης, το λοχαγό Ρέντελ, υπεύθυνο αντίστασης νομού Λασιθίου, όπου όταν τον εντόπισαν οι Γερμανοί τον οδήγησε σπό το κρησφύγετό του στο σπίτι μιας θείας της, όπου κρυβόταν και η ίδια.

Κατάφερε κάποιο διάστημα να ενημερώνει την οργάνωση μετά συνθήματα και παρασυνθήματα των Γερμανών, υποκλέπτοντας από έναν υπαξιωματικό του Ναυτικού.

Εκείνη έδωσε την πληροφορία για την πορεία γερμανικής αρμόδας από 27 πλοία στο Λιβυκό Πέλαγος που μετέφερε πολεμικό υλικό και τρόφιμα στους Γερμανούς της Αφρικής και έτσι ουδέποτε έφτασαν στον προορισμό τους, διότι βυθίστηκαν από την αγγλική αεροπορία.

Εκείνη έμαθε έγκαιρα ότι οι Γερμανοί ετοιμάζοντας την αποχώρηση της από την Κρήτη, είχαν τοποθετήσει εκρηκπκά σε διάφορα σημεία της πόλης και στο λιμάνι προκειμένου να το ανατινάξουν. Με μπούσουλα το χάρτη που εκείνη παρέδωσε στην αντίσταση, κατόρθωσαν οι αγωνιστές να αποσυνδέσουν τις εκρηκτικές ύλες και έτσι δεν καταστράφηκε το Ηράκλειο.

Η Κυβέλη βοήθησε πάρα πολλούς Γερμανούς που ήθελαν να αυτομολήσουν και σε συνεργασία με την αντίσταση μεταφέρονταν στην Αφρική από τα νότια παράλια της Κρήτης.

Κατάφερε επίσης να κάνει τον υπεύθυνο του ηλεκτρικού εργοστασίου Ηρακλείου, ιταλό αξιωματικό να εγκαταλείψει τη θέση του και να τον οδηγήσει μαζί με μένα , με το υπηρεσιακό του αυτοκίνητο στην έδρα του στρατιωτικού διοικητή, Ανδρέα Νάθενα, στο χωριό Κανλί Καστέλλι.

Κάποια στιγμή φυλακίστηκε, βασανίστηκε. εδάρθη ανηλεώς, όμως άντεξε, δε μίλησε, δεν πρόδωσετις κινήσεις και τίς θέσεις των αγωνιστών μας.

Όταν κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι την αναζητούσαν οι Γερμανοί, κατέφυγε στην Ανταρτική Ομάδα του Βασίλη Κονιού, όπου και παρέμεινε μέχρι την οπισθοχώρηση των Γερμανών από το Ηράκλειο.

H ζωή της μετά την αντίσταση ..

Η μετέπειτα ζωή της σημαδεύτηκε από τα χρόνια της αντίστασης . Μέσα από αυτήν γνώρισε και παντρεύτηκε μετά την κατοχή τον Αγγλο αξιωματικό Tζών Πίρσον . Μετεκόμισε στην Αγγλία όπου όμως δεν άντεξε το βαρύ της κλίμα και επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από λίγα χρόνια.

Κατόπιν γράφτηκε ως φοιτήτρια στην Ιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης.

Επειτα παντρεύτηκε τον Ελληνα αξιωματικό Πέτρο Φωτόπουλο .

Υπήρξε ενεργό μέλος φεμινιστικών και φιλοζωϊκών οργανώσεων

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα συνέδεσε με την Μίλατο ένα παραθαλάσσιο χωριό της βόρειας Κρήτης το οποίο αγάπησε και έζησε εκεί μέχρι που εχτυπήθηκε από την επάρατο νόσο , που εσήμανε και το τέλος της . Η Κυβέλη σχεδόν ποτέ δεν μίλησε για τα χρόνια της Αντίστασης , ούτε καν στους οικείους της και συγγενείς , παρά μόνο τελευταία όταν κατάλαβε ότι είχε έρθει το τέλος της .Είχα τη τιμή να τη γνωρίσω στα τελευταία χρόνια της ζωής της και γνωρίζω ότι έφυγε με ένα παράπονο ότι το ελληνικό κράτος δεν της αναγνώρισε τη συνεισφορά της στην Αντίσταση και τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα . Εκ όσων μπορώ να γνωρίζω από έρευνα που έχω κάνει δεν υπήρξε ούτε στην Ελλάδα αλλά ούτε και παγκοσμίως γυναίκα με ανάλογη δράση με τόσα πολλά και σπουδαία κατορθώματα στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο .

Κυβέλη Σεργίου 1921-2002 .

Kiveli after the years of Resistance ..

Her life afterwards was marked by years of resistance. Through her resistance and after the possession she met and married the English officer John Pirson and moved in England. However she couldn’t bear the “heavy” climate there so she returned in Greece a few years later.

She joined the Medical School in Thessalonica.

She married the Greek officer Petro Fotopoulo.

She was known as an animal lover and an active member of feministic organisations.

Her last years are connected with Milatos, a village by the sea in northern Crete, which she loved very much. She lived there till she was “attacked” by the accursed illness, that meant the end of her life. Kiveli never talked about the years of Resistance, not even to her relatives or to any familiar person, she did so only when she realised the end was coming. I had the honour to meet her in the last years of her life and I know that she was gone with a great complaint that Greek government  didn’t recognize her contribution in Resistance and in the National and Liberal Fight. After making a personal research, I can say that neither in Greece nor worldwide has lived a spy woman like her , having done so many and important achievements in the Second World War.

Kiveli Sergiou 1921-2002.